شایعهها و افسانههای غیرواقعی درباره پرواز و هواپیما باعث شدهاند تا برخی از افراد دچار مشکل ترس از پرواز شوند. هدف از ایجاد این مقاله، نقض چندین مورد از باورهای غلط در ارتباط با هواپیماها به کمک خلبان پتریک اسمیت (Patrick Smith) است.
شکی وجود ندارد که اگر شخصی تصمیم به باز کردن در هواپیما در هنگام پرواز بگیرد، مسافران به صورت دسته جمعی با او مقابله میکنند. اما نترسید، امکان باز شدن در به وسیلهی دستگیره یا چیزی شبیه به دستگیره وجود ندارد. وقتی هواپیما در هنگام پرواز تحت فشار قرار میگیرد، بدنه و در هواپیما در برابر هزاران پوند فشار مقاومت میکنند.
به گفتهی اسمیت:
شما به یک اهرم هیدرولیکی برای باز کردن در نیاز دارید و بازرسان ایمنی اجازه حمل این اهرم را نمیدهند.
واقعا بر این باور هستید که هر فضای کوچک و بستهای که شخص مریضی در آن باشد، تبدیل به مرکز تجمع میکروبها میشود؟
هوای در حال گردش در هواپیما بسیار تمیز و پاک است. این هوا از قسمت متمرکزکننده در موتورها لولهکشی شده است و بعد از گذر از فیلترهای بهبود عملکرد ذرات هوا (HEPA) بازیافت میشود. اما مراقب سطوح باشید. به گفتهی اسمیت:
اگر بعد از پرواز مریض شدید، به احتمال زیاد به خاطر تماس با سطوحی مثل تکیهگاهها، دسته سینی یا دستگیره دستشویی بوده است تا از تنفس و دم و بازدم کردن.
این باور غلط، یکی دیگر از افسانههای خستهکننده برای خلبانان است. عموم مردم نحوهی کارکرد حالت خودکار هواپیما و کابین خلبان را اشتباه برداشت میکنند. اسمیت این برداشت اشتباه را با اتاق عملیات جراحی مقایسه میکند. در اتاق جراحی هرچند افراد مختلف و دستگاههای جدیدتر عملیات جراحی را برای جراح راحتتر میکنند، ولی به هیچ عنوان امکان ادامه دادن عملیات بدون جراح وجود ندارد. اسمیت میگوید:
همانطور که عملیات جراحی بدون جراح متخصص امکان پذیر نیست، پرواز هواپیما بدون خلبان نیز امکان پذیر نیست.
به همین سادگی. ۹۹ درصد از فرود و ۱۰۰ درصد از عملیات بلندشدن هواپیما به صورت دستی توسط خود خلبان و کمکش صورت میگیرد.
چنین مسئلهای امکان پذیر نیست. البته این باور غلط را مدیون فیلمهای هالیوودی هستیم. این مورد به اندازهی حفره، علت ایجاد حفره و فشار وارده به کابین و بدنه بستگی دارد. ولی انفجار یک بمب یا نقص فنی و شکاف در کابین میتواند همه را به بیرون پرتاب کند.
بعضی از مردم فکر میکنند که ماسکهای اکسیژن با کاهش فشار، شما را برای مرگ آماده میکنند. بر اساس مطالعات دانشمندان، اگر فشار کابین کاهش بیابد، مسافران با کمبود اکسیژن مواجه میشوند و در نهایت از هوش میروند. هدف از ماسکهای اکسیژن، پایدار و یکنواخت کردن سیستم تنفسی مسافران است تا خلبان دوباره به ارتفاع مناسب برسد.
این مورد بدون هیچ پایه و اساسی برای سالها شایع بوده است. این اتفاق به سادگی غیرممکن است. مخزنها تا زمان فرود آمدن هواپیما فضولات را در خود نگه میدارند و بعد از آن توسط مسئولان تخلیه میشوند. اگرچه در گذشته سابقه داشته که سرشیر معیوب باعث تخلیه آب دستشویی بشود و آب در معرض جریان هوا قرار بگیرد. این اتفاق باعث تشکیل قندیل در کنارههای هواپیما میشد. اسمیت با مبالغه میگوید:
سرانجام یخ شکسته میشود و توسط موتور هواپیما بلعید میشود. این کار باعث جدا شدن موتور از هواپیما میشود. پس از برخورد مدفوع به سیستم تهویه هواپیما سقوط میکند.
البته همگان با حالت هواپیمای تلفن همراه (Airplane Mode) آشنایی دارند و میدانند اگر در حین بلند شدن و فرود هواپیما گوشی خود را در این حالت قرار دهند، اتفاق خاصی نمیافتد. اسمیت هم با ما همعقیده است و میگوید:
فرکانسهای وایرلس هیچ اختلالی ایجاد نمیکنند، ولی سازمان بازرسی ایالات متحده آمریکا (FAA) اصرار بر خاموش کردن اینترنت بیسیم در حین پرواز دارد.
سیستم الکتریکی هواپیما به شدت محافظ شده است، ولی اگر این سیستم حفاظتی قدیمی باشد یا نقص داشته باشد، امکان بروز مشکل وجود دارد. البته اگه این مشکل واقعا مسئلهای اساسی و بسیار مهم باشد، بازرسان تمامی گوشیها را قبل از پرواز جمعآوری میکنند و بعد از فرود تحویل میدهند. باتوجه به گوشیهایی که در حین پرواز روشن ماندهاند، اگر این مسئله منجر به فاجعه شده بود، تا به حال متوجه این مسئله شده بودیم.
این باور تا سال ۲۰۱۳ در سنگاپور حقیقت داشت. آن هواپیماها با خود تابوت حمل میکردند. ولی دیگر خبری از تابوتها نیست.
اگر نرخ تورم را در نظر بگیریم، هزینه خرید بلیط در سه دههی گذشته پنجاه درصد کاهش داشته است. قیمت بلیطها بسیار بسیار کمتر از سی یا چهل سال قبل هستند. اسمیت میگوید:
در نسل قبل چندین هزار دلار به پول امروز هزینه سفر به اروپا میشد. او افزود: هزینی گزاف سفری از یک ساحل به ساحلی دیگر مسافران را بسیار کم کرده بود و فقط عدهی اندکی از پس این هزینه بر میآمدند. ایده سفر با بچهها از طریق هوا به وسیلهی جت در مسیری دور افتاده کاملا نوپا و جدید است.